Speciaalvormige stenen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Speciaalvormige stenen, ook wel vormstenen of profielstenen genoemd, zijn bakstenen met een afwijkende vorm ten opzichte van een standaard rechthoekige baksteen.
Omschrijving
Vormstenen hebben een profiel dat afwijkt van de gebruikelijke baksteenformaten. Ze worden toegepast om specifieke architectonische effecten te creëren en extra aandacht te vestigen op bouwprojecten. Een profielsteen is een vormsteen die slechts aan één zijde van een profiel is voorzien. Deze kunnen worden gemaakt met een strengpers door een mondstuk met het gewenste profiel te gebruiken. Vormstenen met profilering aan meerdere zijden, zoals bij kerkraamstenen of radiale stenen, worden gevormd door de klei voor of na het bakken te bewerken. Dit maakt driedimensionale profilering mogelijk. Naast baksteen kunnen ook andere materialen, zoals graniet, als speciaalvormige stenen worden toegepast voor bijvoorbeeld bestrating of wandtegels.
Productie
Vormstenen kunnen zowel machinaal als met de hand worden gemaakt. Bij restauraties worden vaak handgevormde stenen gebruikt. Voor standaardmodellen van vormstenen zijn vormbakken beschikbaar.
Toepassingen
Speciaalvormige stenen worden gebruikt voor diverse doeleinden, zoals speciale geveleffecten, langs deuren of vensters, in raamwerken (zoals montants in baksteengotiek), bij ezelsruggen, en voor decoratieve elementen of specifieke constructiedetails waar standaard stenen niet voldoen. Ook bij de verwerking van natuursteen zoals graniet worden speciaalvormige varianten toegepast voor onder andere bestrating en wandbekleding.
Vergelijkbare termen
Boogstenen
Gebruikte bronnen: